Ksiądz Jan Twardowski to najpopularniejszy polski poeta religijny, którego fenomen wykracza poza literaturę – jego wiersze i proza są traktowane, jako przesłanie duszpasterskie i poradniki dobrego życia.

Urodził się 1 czerwca 1915 roku w głęboko wierzącej rodzinie inteligenckiej. W 1927 rozpoczął naukę w Gimnazjum im. Tadeusza Czackiego, w klasie matematyczno-przyrodniczej – zyskał dzięki temu wiedzę z zakresu fauny i flory. Debiutował w 1933 na łamach międzyszkolnego pisma „Kuźnia Młodych„, w którym prowadził „Poradnik literacki” oraz publikował wiersze i nowele. W 1935 do wydanej nakładem „Kuźni Młodych” Antologii współczesnej poezji szkolnej weszły trzy wiersze Twardowskiego. Pierwszym tomikiem poety był „Powrót Andersena” (1937), opublikowany w nakładzie 40 egzemplarzy.

W 1935 rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim. W 1939 otrzymał absolutorium, jednak egzamin magisterski zdał dopiero w roku 1948. W czasie wojny nie należał do Armii Krajowej, ale uczestniczył w działalności konspiracyjnej. Podczas Powstania Warszawskiego przyłączył się do oddziałów AK na Woli. Po upadku powstania przedostał się w okolice Kielc, w sierpniu 1945 wrócił do Warszawy.

W 1945 wstąpił do seminarium duchownego. Święcenia kapłańskie przyjął 4 lipca 1948 roku. Otrzymał posadę wikarego na parafii w Żbikowie k. Pruszkowa, był też katechetą w tamtejszej Państwowej Szkole Specjalnej (dla dzieci upośledzonych) i w Państwowym Domu Dziecka w niedalekiej wsi Koszajec. Czasy te upamiętnił w elegijnych wierszach „Do moich uczniów” i „Pożegnanie wiejskiej parafii„.   Od 1945 był stałym współpracownikiem „Tygodnika Powszechnego„. Właśnie środowisko „Tygodnika Powszechnego” i „Znaku„, mimo niechęci cenzury, w latach PRL-u zabiegało o książkowe publikacje utworów Twardowskiego. Ksiądz współpracował również z „Odrą„, „Więzią„ i „Przeglądem Katolickim„.

W 1952 powrócił do Warszawy. Został wikarym w kościele św. Stanisława Kostki na Żoliborzu, a następnie w parafiach Matki Bożej Nieustającej Pomocy na Saskiej Kępie i Wszystkich Świętych przy placu Grzybowskim.

W 1959 wydał swój „powtórny debiut”, pierwszy po ponad dwudziestu latach zbiór „Wiersze” (w jednym tomie z „Niepowrotnymi godzinami” ks. Pawła Heintscha). Rok później został rektorem przy klasztorze Panien Wizytek na Krakowskim Przedmieściu, gdzie posługę sprawował do końca życia. Był również duszpasterzem warszawskich środowisk twórczych, a także katechetą dzieci i młodzieży, do których adresował zbiory prozy, m.in. „Zeszyt w kratkę„, „Rozmowy z dziećmi i nie tylko z dziećmi” (1973) oraz „Patyki i patyczki” (1987). Ogromną popularnością cieszyły się jego kazania, a mieszkanie księdza licznie odwiedzali czytelnicy. Za najważniejszy element swojego życia, prymarny w stosunku do literatury, Twardowski uważał powołanie kapłańskie i modlitwę.

W listopadzie 1993 ksiądz Twardowski przeszedł zawał serca. Zmarł 18 stycznia 2006 roku. Choć jego wolą było spocząć na Powązkach Wojskowych obok rodziców, został pochowany – decyzją prymasa Polski – w nowo budowanej Świątyni Opatrzności Bożej w Wilanowie.

Twardowski stworzył w polskiej poezji „nowy język wiary”. Zamiast rozumowego, teologicznego poznania proponował franciszkańską „wiarę radosną” i absolutne, przypominające dziecięcą ufność, zawierzenie Stwórcy. Znakiem Boga jest w poezji ks. Twardowskiego jego dzieło: przyroda i drugi człowiek. Kluczową wartością jest miłość – Boga do człowieka oraz człowieka do Boga i bliźnich. Paradoksalnie, równie istotna jest radosna zgoda na samotność i cierpienie, wpisane w porządek świata i pozwalające człowiekowi stać się „przezroczystym”, otwartym na działania Boga. Przewodniczką w wierze jest Matka Boża – w poezji ks. Twardowskiego silny jest nurt mariologiczny.

Charakterystyczne dla tej twórczości jest przedstawianie skomplikowanych problemów wiary i filozofii w sposób prosty, dostępny dla mniej wyrobionych czytelników. Język księdza Twardowskiego jest bliski codziennemu, często pojawiają się w nim wyrażenia potoczne. Poezja ta jest chętnie czytana, bo mówi o sprawach najprostszych i bliskich każdemu: miłości, tęsknocie, wierze, cierpieniu, ale i doskonałości świata. Z drugiej strony, Twardowski nieraz widziany jest jednowymiarowo, jako „uśmiechnięty ksiądz”. Na marginesie pozostaje obecny w tej poezji element bólu, świadomości własnych grzechów i wahań wiary.

Wieloletnia przyjaźń łączyła Twardowskiego z Anną Kamieńską – pisała o niej w „Notatnikach„: „Notatnik 1965-1972” (1982); „Notatnik 1973-1979” (1987). Liczne wiersze związane z osobą księdza Twardowskiego oraz inspirowane jego twórczością zawiera tom Anny Kamieńskiej: „Dwie ciemności„(1984).

Wiersze księdza Twardowskiego zamieszczane były w antologiach, z których najwcześniejsze to „Słowa na pustyni” (1971) ze wstępem kardynała Karola Wojtyły oraz „Kolumbowie i współcześni” Andrzeja Lama (1972). Obecnie pojawiają się niemal w każdym zbiorze poezji polskiej.

Poezję ks. Twardowskiego tłumaczono na wiele języków, przede wszystkim na niemiecki, potem na angielski, słowacki, niderlandzki, węgierski, włoski.